Meer bevoegdheden voor kantonrechter

Op 27 juli 2009 zond de minister van Justitie, Hirsch Ballin, het wetsvoorstel Evaluatiewet modernisering rechterlijke organisatie naar de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel bevat enkele maatregelen naar aanleiding van de evaluatie van de modernisering van de rechterlijke organisatie, die is uitgevoerd door de Commissie evaluatie modernisering rechterlijke organisatie (Commissie-Deetman). Een van de maatregelen is uitbreiding van de bevoegdheid van de kantonrechter om zaken te behandelen.

Op dit moment behandelt de kantonrechter civiele zaken met een waarde tot € 5.000 en een aantal typen zaken ongeacht het financiële belang, zoals arbeids- en huurzaken. Het is de bedoeling dat de kantonrechter de bevoegdheid krijgt om zaken tot € 25.000 te behandelen. Nu moeten de burgers voor zaken boven de € 5000 nog naar de gewone rechtbank. De kosten van een rechtszaak zijn dan vaak aanzienlijk hoger. Daarnaast is in het wetsvoorstel opgenomen dat ook alle geschillen over consumentenkrediet (leningen tot € 40.000) en consumentenkoop bij de kantonrechter kunnen worden voorgelegd.

Vooruitlopend op de herziening van de gerechtelijke kaart maakt het wetsvoorstel het voor de gerechten beter mogelijk om samen te werken, zowel wat betreft de bedrijfsvoering als de zaaksbehandeling. Met het oog op de onevenwichtige verdeling van zaken over de vijf gerechtshoven, bevat het wetsvoorstel dan ook voorstellen voor een nieuwe indeling van de ressorten. Ressort Leeuwarden wordt uitgebreid met de arrondissementen Almelo en Zwolle-Lelystad. Arrondissement Utrecht komt in ressort Arnhem te vallen en arrondissement Middelburg in ressort Den Bosch.

Het voorstel bevat ook mogelijkheden om klachten tegen een rechter in te dienen bij de Hoge Raad. Dit is een aanvulling op de al bestaande mogelijkheid om een klacht in te dienen bij het gerecht waar de betreffende rechter werkzaam is.

Als gevolg van de uitbreiding van de bevoegdheid van de kantonrechter zal het aantal zaken bij de kantonrechter toenemen en het aantal zaken bij de civiele rechter afnemen. Het is daarnaast niet uitgesloten dat er van de veranderingen ook een aanzuigende werking uitgaat. Ervaringen in het verleden lijken echter niet op dit effect te wijzen.