Nieuwe aanbestedingswet (4): Wetsvoorstel aangenomen

22 March 2016

De Tweede Kamer heeft de herziene Aanbestedingswet 2012 op 22 maart 2016 aangenomen. In het kader van onze serie over de wijzigingen van het aanbestedingsrecht, hierbij een update over de parlementaire actualiteit. Meer weten? Kom naar de BANNING Masterclass Actualiteiten Aanbestedingsrecht op 12 april 2016 in ’s-Hertogenbosch.

De nieuwe aanbestedingsrichtlijnen eisen dat deze uiterlijk op 18 april 2016 zijn geïmplementeerd (omgezet) in nationale wet- en regelgeving. De Minister van Economische Zaken deelde mee dat Nederland deze deadline helaas niet haalt. In plaats daarvan mikt het kabinet nu op 1 juli 2016 als datum van de implementatie.

Wat moet u doen tot de implementatiedatum?

In het ‘schemergebied’ tussen 18 april 2016 en (vermoedelijk) 1 juli 2016 gelden bijzondere Europese rechtsregels. Aanbestedende diensten moeten zich daaraan houden. Op grond van het leerstuk richtlijnconforme interpretatie bij niet-tijdige omzetting van Europese richtlijnen, dienen zij in de tussenliggende periode onder meer rekening te houden met het volgende:

  • Aanbestedende diensten en rechters moeten de Aanbestedingswet 2012 en daarop gebaseerde regelgeving nu reeds zoveel mogelijk uitleggen in het licht van de doelstellingen van de nog te implementeren Richtlijnen (HvJEU 13 november 1990, arrest in zaak C-106/89 (Marleasing)). Zie ook ons eerdere blog hierover (BANNING).
  • Wanneer een richtlijnconforme interpretatie van de Aanbestedingswet 2012 of daarop gebaseerde regelgeving niet mogelijk blijkt, bijvoorbeeld omdat een bepaalde uitleg contra legem zou gaan, moeten zij de nationale voorschriften die onverenigbaar zijn met de nog te implementeren Richtlijnen buiten toepassing laten (HvJEU 16 juni 2005, arrest in zaak C-105/03 (Maria Pupino)).
  • Voor zover bepalingen uit de nog te implementeren Richtlijnen onvoorwaardelijk zijn en voldoende duidelijk en beogen voor hen rechten in het leven te roepen, kunnen gegadigden en inschrijvers zich daarop direct beroepen (in afwachting van definitieve implementatie) (HvJEU 5 april 1979, arrest in zaak 148/78 (Ratti)).
  • Het tegenovergestelde geval ligt anders. Aanbestedende diensten mogen zich in beginsel niet tegenover gegadigden en inschrijvers beroepen op de nog niet geïmplementeerde Richtlijnen (HvJEU 8 oktober 1987, arrest in zaak 80/86 (Kolpinghuis)).

2B-diensten worden sociale en andere diensten

Elders werd gesignaleerd dat het vanaf 18 april 2016 niet langer mogelijk is om aanbestedingen als 2B-dienst vorm te geven (Pianoo). Dit worden in de nieuwe systematiek “sociale en andere specifieke diensten” (artikel 76 Richtlijn 2014/24/EU, Bijlage 14).

Echter de verlichte aanbestedingsprocedure die voor dit soort diensten moet gaan gelden, is nog niet vastgesteld. Reden waarom een noodvoorziening is opgenomen dat aanbestedende diensten vanaf 18 april 2016 met terugwerkende kracht gebruik kunnen maken van deze procedure, voor zover het voorwerp van de overheidsopdracht in het oude regime een 2B-dienst was en in het nieuwe regime een sociale en andere dienst.

4e Nota van Wijziging

De Minister van Economische Zaken heeft in een schrijven daags voor stemming de Tweede Kamer van zijn zienswijze op de hoogte gebracht. Daarbij ook een 4e Nota van Wijziging. De nieuwssite Aanbestedingscafé heeft de Minister over diens meest recente standpunt geïnterviewd.

Amendementen

Tijdens het parlementaire debat zijn diverse amendementen op het wetsvoorstel ingediend. Drie daarvan hebben de eindstreep gehaald:

  • Amendement 09: Regelt dat de wettelijke verplichting voor het gebruik van de Gids Proportionaliteit wordt uitgebreid naar de speciale-sectorbedrijven.
  • Amendement 11: Regelt dat de motiveringsplicht ook van toepassing is op het criterium ‘laagste kosten op basis van kosteneffectiviteit’.
  • Amendement 28: De regering kan bij Algemene Maatregel van Bestuur bepalen dat specifieke aanbestedende diensten en specifieke opdrachten de gunningscriteria ‘laagste prijs’ of ‘laagste kosten op basis van kosteneffectiviteit’ niet mogen hanteren.

Moties

Diverse fracties hadden moties ingediend. Bij deze stemming zijn de volgende moties aangenomen:

  • Motie 14: Verhoging van de Europese Drempelwaarden
  • Motie 15: Gids proportionaliteit uitbreiden, minder nadruk op prijs
  • Motie 16: Inzichtelijk maken aantal te laat ingetrokken aanbestedingen
  • Motie 17: Gidsproportionaliteit aanpassen, verheldering onnodig clusteren
  • Motie 18: Capaciteit / doorlooptijden Commissie van Aanbestedingsexperts monitoren
  • Motie 21: Verzoek tot voorstellen om onnodig clusteren tegen te gaan
  • Motie 23: Aanbestedingen toegankelijk maken voor jonge innovatieve bedrijven

Op de hoogte blijven? 

Download hier onze eBooks en nieuwsbrieven.

Meer weten over de nieuwe Aanbestedingswet 2012?

Kom naar de BANNING Masterclass Actualiteiten Aanbestedingsrecht op 12 april 2016 in ’s-Hertogenbosch. Of mail vrijblijvend met onze gespecialiseerde advocaten Martijn Jongmans (ContactLinkedIn) of Adriaan Buyserd (Contact, LinkedIn)