Nieuwe Verordening etikettering levensmiddelen van kracht

Op 13 december 2014 is de nieuwe EU-Verordening (1169/2011) over de etikettering van levensmiddelen van kracht geworden. Deze Verordening zal twee oude verordeningen (2000/13 en 90/496) vervangen. De Europese Commissie heeft op 11 december 2014 een persbericht over de nieuwe Verordening naar buiten gebracht waarin de belangrijkste wijzigingen op het gebied van etikettering van levensmiddelen zijn opgesomd. De Verordening bevat belangrijke aspecten voor eigenaren van restaurants en cafés en voor webwinkeliers die levensmiddelen aanbieden naast de voor de hand liggende verplichtingen voor producenten van levensmiddelen.

Een aantal belangrijke wijzigingen zijn de volgende:

• Verbeterde leesbaarheid van informatie op etiketten (een minimale lettergrootte voor verplicht te vermelden informatie);
• Duidelijkere vermelding van allergenen (soja, noten, gluten, lactose) als ingrediënt van voorverpakte voedingsmiddelen. Deze duidelijkheid moet worden bereikt door het gebruik van een speciaal lettertype of opvallende achtergrondkleur;
• De etiketteringsvoorschriften gelden zowel voor online als offline verkoop van levensmiddelen;
• Verplichte vermelding van allergenen bij niet voorverpakte voedingsmiddelen, zoals bijvoorbeeld in restaurants en cafés;
• Verplichte vermelding van de herkomst van vers vlees afkomstig van varkens, schapen, geiten en pluimvee;
• Verplichting om duidelijk te vermelden dat het een ontdooid product betreft;
• Verplichting om te vermelden indien er een synthetisch nanomateriaal in het levensmiddel is verwerkt (door de toevoeging “nano” achter het bewuste ingrediënt);
• Verplichte vermelding dat water is toegevoegd als het gaat om meer dan 5% toevoeging op het gewicht van het product zelf (bijv. bij plofkippen).

Belang voor de praktijk: webwinkels en horeca

De nieuwe verordening kent een aantal voor de praktijk belangrijke wijzigingen. Meest in het oog springend zijn de gevolgen voor exploitanten van webwinkels en horecagelegenheden. Webwinkeliers zijn op grond van deze verordening vanaf nu ook verplicht om te voldoen aan alle etiketteringsvoorschriften (het vermelden van de vereiste informatie via de webwinkel) die voorheen alleen golden voor de producent. Uitsluitend het plaatsen van een foto van het levensmiddel lijkt mij dus niet meer voldoende.

Voor eigenaren van horecagelegenheden is deze nieuwe verordening ook van groot belang. Zij zijn namelijk verplicht om de consument te wijzen op de aanwezigheid van bepaalde allergenen (gluten, schaaldieren, soja, noten, lactose, maar ook mosterd, sesamzaad en selderij) in hun gerechten. De allergeneninformatie moet schriftelijk of elektronisch beschikbaar zijn gesteld, vrij toegankelijk, begrijpelijk en duidelijk leesbaar zijn. Hier kan door een horecaondernemer alleen in bepaalde gevallen van worden afgeweken. De informatie kan dan mondeling aan zijn gasten kenbaar worden gemaakt, maar dan dient bijvoorbeeld wel in de horecagelegenheid op duidelijke en zichtbare wijze te worden vermeld dat de gast bij het personeel terecht kan voor de allergeneninformatie. Een informatieverplichting die volgens mij nog weinig bekend is binnen de horeca en waar (nog) nauwelijks aan wordt voldaan.

Handhaving

De (bestuursrechtelijke en strafrechtelijke) handhaving van de nieuwe verordening valt in Nederland onder de verantwoordelijkheid van de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit. De NVWA kan onder meer bestuurlijke boetes en een last onder dwangsom opleggen.
Daarnaast geldt de nieuwe verordening als een aanvulling op de reeds bestaande regels over oneerlijke handelspraktijken. Dit zou betekenen dat het handelen in strijd met deze verordening onrechtmatig kan zijn jegens de consument. De consument (of een consumentenorganisatie zoals de Consumentenbond) zou hierdoor ook op grond van het civiele recht een procedure kunnen starten tegen een onderneming die in strijd handelt met deze nieuwe verordening.

Vragen?

Heeft u vragen over de etikettering van voedingsmiddelen, (gezondheids)claims over voeding of het maken van (vergelijkende) reclame over voeding? Neem vrijblijvend contact op één van onze IE/IT-specialisten via IE-IT@banning.nl of telefoonnummer 073 – 692 77 77.

Links

• Voor een handige infographic van de Europese Commissie, klik hier;
• De website van de NVWA over etikettering van levensmiddelen, klik hier;
• Lees hier een eerder artikel dat ik schreef over gezondheidsclaims ten aanzien van levensmiddelen;
• Maarten Rijks bij BNR over juridische aspecten in de food industrie, klik hier en hier.