Geen mogelijkheid tot bezwaar en beroep tegen vaststelling Modelcontract ACM

Het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft 5 maart jl. bepaald dat de vaststelling van een Modelcontract op grond van artikel 95na lid 2 van de Elektriciteitswet en het gelijkluidende artikel 52b van de Gaswet door de ACM een algemeen verbindend voorschrift is. Deze constatering heeft als gevolg dat tegen de vaststelling van het modelcontract geen rechtsmiddelen openstaan.

Geschil
Partijen in het geding waren Vereniging Eigen Huis en de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De ACM had op 3 april 2012 het Modelcontract voor de levering van elektriciteit en gas aan kleinverbruikers vastgesteld (het primaire besluit). Tegen dit besluit had Vereniging Eigen Huis bezwaar gemaakt. In het Besluit op bezwaar (Bob) van 20 september 2012 heeft de ACM dit bezwaar ongegrond verklaard. Tegen dit besluit heeft Vereniging Eigen Huis beroep ingesteld bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb).

Rechtsvraag
Het CBb moest vervolgens de vraag beantwoorden of het besluit tot vaststelling van het Modelcontract een besluit is waartegen bezwaar en beroep openstaat. In essentie moest het CBb uitmaken of de vaststelling van het Modelcontract een individueel besluit is of een besluit van algemene strekking in de vorm van een algemeen verbindend voorschrift. Tegen dit laatste is namelijk geen bezwaar of beroep mogelijk, hetgeen met zich meebrengt dat de Vereniging Eigen Huis het Modelcontract moet accepteren zoals het is vastgesteld.

Onderscheid
Er zijn besluiten voor individuele gevallen en besluiten van algemene strekking. Eenvoudig gezegd wordt een individueel besluit uitgevaardigd tegen een enkele partij (of besloten groep van partijen), die daartegen bezwaar kan aantekenen bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen. Een algemeen verbindend voorschrift is een besluit van algemene strekking en bevat algemene, extern werkende, bindende regels die gelden voor een onbeperkt aantal gevallen. Het bevat algemene abstracte regels. Ook bevat een algemeen verbindend voorschrift een nadere concretisering van een elders neergelegde normstelling. De in het algemeen verbindend voorschrift neergelegde normstelling moet zich vervolgens zelfstandig lenen voor herhaalde concrete toepassing. De bevoegdheid om een algemeen verbindend voorschrift op te stellen wordt ontleend aan de wet.

Conclusie
Het CBb is van oordeel dat de vaststelling van het Modelcontract door de ACM een algemeen verbindend voorschrift betreft, waartegen geen bezwaar en beroep openstaat. Zij acht daarbij van belang dat het Modelcontract niet enkel beperkt is tot het zijn van een gestandaardiseerd format. In het Modelcontract wordt de leverancier verplicht om een eventuele wijziging van de variabele tarieven op 1 januari en/of 1 juli door te voeren en de algemene voorwaarden van Energie Nederland toe te passen. De Elektriciteiteswet en Gaswet verplichten de leverancier daar niet toe. Daarom is er volgens het CBb sprake van een nieuwe, zelfstandige normstelling. Daarnaast voldoet het besluit van de ACM volgens het CBb ook aan de kenmerken van een algemeen verbindend voorschrift. Zo heeft het besluit externe werking, omdat het de rechtspositie van anderen raakt dan enkel en alleen van Vereniging Eigen Huis. Het besluit geldt tevens voor nieuwe leveranciers en heeft daarom een potentieel onbeperkte groep rechtssubjecten. Tenslotte ontleent de ACM haar bevoegdheid tot het vaststellen van het Modelcontract aan artikel 95na lid 2 en artikel 52ca lid 2 Gaswet. Het CBb vernietigt daarop het Bob en verklaart de Vereniging Eigen Huis niet-ontvankelijk in haar bezwaar.

Meer weten?

Mail vrijblijvend met Silvia Vinken (LinkedIn hier en website hier)

Op de hoogte blijven? 

Download hier onze eBooks en nieuwsbrieven.