Is redelijkheid en billijkheid de basis voor zekerheidsstelling door middel van een bankgarantie? Een Nederlandse blogtitel van ongeveer 100 tekens.

Wat is een bankgarantie eigenlijk? De bankgarantie is een in de Nederlandse wet niet gedefinieerd soort zekerheid. Echter, in de dagelijkse praktijk wordt er veel gebruik gemaakt van dit unieke rechtsfiguur. De inhoud is afhankelijk van wat de betreffende partijen – meestal de bank, de begunstigde en de schuldenaar – onderling afspreken. Een bankgarantie kan vrijwillig overeengekomen worden of min of meer verplicht, wanneer het gaat om het verkrijgen van een alternatieve zekerheid om bijvoorbeeld een inbeslagneming op te heffen.

Een interessante vraag die momenteel naar voren komt, heeft betrekking op het afdwingen van een bankgarantie als zekerheid voor het voldoen van een voorlopig onzekere vordering, ondanks dat de betreffende partij niet wettelijk verplicht is een dergelijke garantie af te sluiten. Dit is inderdaad een complex vraagstuk waar de Hoge Raad zich over heeft gebogen in een recent arrest.

Even een stapje terug. In 2006 hebben de bedrijven Marexion en Baboprint via een Letter of Intent (LOI) afspraken gemaakt over een gezamenlijke ontwikkeling van specifieke software. Na vele complicaties en discussies is er in 2008 ruzie ontstaan, wat resulteerde in het buitengerechtelijk verbreken van de overeenkomst door Baboprint.

In de daaropvolgende gerechtelijke procedure heeft Marexion geëist dat Baboprint het exclusieve gebruiksrecht op de software moest respecteren en Marexion in staat moest stellen dit recht te gebruiken. Baboprint voelde zich echter gedupeerd en vroeg om een voorschot op schadevergoeding.

Na een lange juridische strijd bleek uit de uitspraak van de Hoge Raad dat de eis van Baboprint op grond van redelijkheid en billijkheid geen zelfstandige basis biedt voor een verplichting tot het stellen van een bankgarantie. In plaats daarvan kunnen partijen er contractueel voor kiezen om een bankgarantie in te stellen, waardoor zij de beslagleggingsroute moeten volgen om een onafhankelijke zekerheid af te dwingen.

Concluderend, de voorwaarden van een bankgarantie kan complex zijn. Het is belangrijk om over voldoende juridische kennis te beschikken voordat je je door deze wateren waagt.

Bronnen: [1] Hof Den Haag 15 juni 2010, LJN BM7619, [2] HR 14 december 2001 (Van den Wildenburg/Van Leeuwen), NJ 2002, 45, r.o. 3.3.2.. Zie ook HR 13 februari 1998, NJ 1998, 476 (Van Berckel Smit/Kan) en  Rb. Middelburg 16 november 2004, LJN A8243 (Cargill/Kloosterboer).