Uitbreiding geboorteverlof voor partners (WIEG)

Vorige week is de wettekst van het wetsvoorstel “Wet Invoering Extra Geboorteverlof”, ook wel “WIEG” genoemd, gepubliceerd op internet.

In Nederland hebben werknemers die echtgenoot of geregistreerd partner van de moeder zijn, ongehuwd met haar samenwonen of haar kind hebben erkend (hierna: de “partner”) sinds 1 december 2001 recht op twee dagen betaald kraamverlof op grond van de Wet Arbeid en Zorg (WAZO). Het is de bedoeling dat dit verlof in de toekomst wordt uitgebreid.

De belangrijkste wijzigingen die worden beoogd zijn de volgende:

• Geboorteverlof (vijf dagen binnen vier weken)
  De partner krijgt recht op geboorteverlof van “eenmaal de wekelijkse arbeidsduur”, met behoud van loon. Het geboorteverlof dient te worden opgenomen binnen vier weken na de dag van de bevalling. Het geboorteverlof is een onvoorwaardelijk recht. De werknemer zal naar eigen keuze de dagen kunnen opnemen.
  Het recht is afhankelijk van de bevalling. Het recht geldt dus ook als het kind dood ter wereld komt of kort na de bevalling komt te overlijden. Ook bij meerlingen geldt eenmaal de wekelijkse arbeidsduur.
  De omvang van het verlof wordt gekoppeld aan de overeengekomen wekelijke arbeidsduur (dus één week bij een fulltime dienstverband).

• Aanvullend geboorteverlof (vijf weken binnen zes maanden)
  De partner zal, mits hij of zij gebruik heeft gemaakt van het geboorteverlof, recht krijgen op aanvullend geboorteverlof. Het aanvullend geboorteverlof bedraagt ten hoogste vijfmaal de wekelijkse arbeidsduur, aan te vragen in gehele weken. Het aanvullend geboorteverlof dient te worden opgenomen binnen zes maanden na de dag van de bevalling. De opname van het verlof kan, in overleg met de werkgever wel flexibel worden opgenomen. Om voor het aanvullend geboorteverlof in aanmerking te komen, is het noodzakelijk dat de partner eerst gebruik maakt van het geboorteverlof, waarvoor de loondoorbetalingsverplichting geldt.
  Tijdens het aanvullend geboorteverlof heeft de partner recht op een uitkering van het UWV. Deze uitkering bedraagt 70% van het dagloon (maximaal 70% van het maximum dagloon).
  De aanvraag geschiedt via tussenkomst van de werkgever. Deze kan slechts eenmalig worden gedaan in de periode die is gelegen tussen vier weken voor de eerste dag van het aanvullend verlof en vier weken na de laatste dag van dat verlof.
  Dit recht is niet onvoorwaardelijk. De werkgever kan tot twee weken voor het aanvullend geboorteverlof de wijze van invulling van dat verlof in overleg met de werknemer wijzigen, als sprake is van zwaarwegend / bedrijfs- of dienstbelang. Voor het geboorteverlof geldt dit dus niet.

• Aanpassing adoptie- en pleegzorgverlof (van 4 naar 6 weken)
  In verband met de adoptie van een kind of het opnemen van een pleegkind in het gezin hebben beide adoptie- of pleegouders momenteel nog recht op vier weken verlof, zonder behoud van loon. Wel hebben ze recht op een uitkering ter hoogte van een dagloon (tot aan het maximum dagloon). Dit verlof wordt ook wel “hechtingsverlof” genoemd. Op basis van het wetsvoorstel zal de periode van vier weken worden verruimd tot zes weken verlof, zodat de duur overeenkomt met de 6 weken geboorteverlof en aanvullend geboorteverlof. De adoptie- of pleegouders hebben na de beoogde wetswijziging recht op een uitkering van 100% van het dagloon (maximaal het maximum dagloon). Dit komt overeen met hoogte van de zwangerschaps- en bevallingsverlofuitkering. Het betreft een periode van zes aaneengesloten weken. De periode waarin het verlof kan worden opgenomen, 26 weken, blijft ongewijzigd.

Per saldo zouden partners na geboorte van een kind de volgende verlofrechten hebben:
– Calamiteitenverlof met doorbetaling op de dag(en) van de bevalling;
– Een week geboorteverlof met loondoorbetaling;
– Vijf weken aanvullend geboorteverlof, met uitkering van 70% van het laatst genoten salaris (max 70% max dagloon);
– 26 maal de wekelijkse arbeidsduur ouderschapsverlof tot de achtste verjaardag van het kind (onbetaald, tenzij in de CAO anders is bepaald).

Doelstelling

In de memorie van toelichting van het wetsvoorstel wordt ingegaan op de doelstelling van het wetsvoorstel. Gesteld wordt onder meer dat uit onderzoek blijkt dat de partner die direct na de geboorte van het kind verlof neemt, over het algemeen later meer betrokken is bij de opvoeding van het kind en dat zou in positieve zin weer bijdragen aan de ontwikkeling van het kind.

Verder wordt aangenomen dat van het genieten van geboorteverlof een positief effect uit gaat op het gebied van arbeid- en zorgtaken binnen het gezin. Bovendien zou met de verlenging van de verlofperiode voor de partner, tot zes weken, het verschil in duur tussen het zwangerschaps- en bevallingsverlof voor vrouwen (16 weken) en het (aanvullend) geboorteverlof voor de partner worden verminderd.  Door dat verminderde verschil zouden de kansen voor vrouwen op de arbeidsmarkt worden vergroot. Eventuele negatieve effecten op een carrière van langdurige afwezigheid, in samenhang met de geboorte van een kind en zorgtaken thuis, zouden minder zwaar wegen, nu ook mannen een ruime periode van verlof kunnen opnemen.

De tekst van een wetsvoorstel is gepubliceerd op internet. Iedereen is in de gelegenheid gesteld zijn of haar reactie op het concept wetsvoorstel te geven. De einddatum van de consultatie is 19 maart 2018. We zullen u op de hoogte houden van de status van het wetsvoorstel.

Mocht u vragen hebben over verlofrechten van werknemers, dan kunt u contact opnemen met een van de leden van onze sectie Arbeidsrecht.