Kartelautoriteiten leggen wederom boetes op voor verticale prijsafspraken

Recentelijk heeft de Duitse mededingingsautoriteit matrassenmaker Metzeler Schaum een boete van EUR 3.38 miljoen opgelegd voor verticale prijsafspraken met haar retailers. Kort daarvoor legde de Griekse kartelautoriteit een boete op aan GERMANOS, een winkelketen van wit- en bruingoed, van EUR 10.2 miljoen wegens prijsafspraken met haar franchisenemers.

De laatste jaren is de vervolging van verticale (prijs)afspraken in de meeste Europese lidstaten toegenomen. Naast toenemende aandacht voor mogelijke beperkingen van online verkoop door merkproducenten, zoals Adidas en Asics in Duitsland, wordt ook steeds vaker onderzocht of leveranciers prijzen opleggen aan fysieke winkels en franchisenemers.

In de periode 2007 tot 2011 werden er afspraken gemaakt tussen Metzeler Schaum en haar retailverkopers over prijzen die in rekening moesten worden gebracht voor bepaalde in-store en online matrassen. Deze prijzen waren meestal gerelateerd aan promoties en werden door Metzeler gepresenteerd als vaste prijzen zodat de retailers geen ruimte kregen voor het geven van eventuele kortingen.

Metzeler hield ook toezicht op de hantering van de door haar opgelegde retailprijzen en bewoog retailers die daarvan afweken ertoe om hun prijzen aan te passen. Het onderzoek door het Bundeskartelammt vond plaats naar aanleiding van klachten uit de markt.

Het opleggen van (minimum) wederverkoopprijzen is o.g.v. zowel het Nederlandse als Europese kartelverbod verboden en wordt gezien als een hardcore mededingingsbeperking. Dit houdt in dat verticale prijsbinding bijna altijd in strijd is met het kartelverbod en dat eventuele efficiëntieverweren niet snel zullen worden aangenomen.

In augustus 2014 werd aan Recticel Schlafkomfort al een boete opgelegd van EUR 8.2 miljoen voor eenzelfde overtreding als in voornoemde zaak. Daar ging het echter om het opleggen van minimum verkoopprijzen, terwijl het bij Metzeler ging om het opleggen van vaste wederverkoopprijzen. Duitse procedures tegen twee andere matrassenfabrikanten zijn nog steeds in volle gang. Het Bundeskartelammt constateerde echter dat er geen sprake was van horizontale prijsafspraken tussen de verschillende fabrikanten.

In Griekenland werd afgelopen december een boete ad EUR 10.2 miljoen opgelegd aan GERMANOS voor het maken van verticale prijsafspraken met haar franchisenemers/distributeurs.

In tegenstelling tot voornoemde situaties is het geven van advies- of maximumprijzen in beginsel wel toegestaan, zolang het in de praktijk niet gaat om bindende wederverkoopprijzen (bijvoorbeeld doordat er druk wordt uitgeoefend of financiële prikkels worden ingebouwd om aan die prijzen te voldoen). Het bepalende criterium is dat de wederverkoper vrij moet zijn om zijn eigen prijs te bepalen voor de producten die hij doorverkoopt en dus af moet kunnen (en mogen) wijken van de  gecommuniceerde prijzen. Maximum- en adviesprijzen mogen derhalve niet hetzelfde effect hebben als een vaste prijs of minimumprijs.

Meer weten?

Mail vrijblijvend met Minos van Joolingen (LinkedIn hier en website hier) of Esra van der Wolk (LinkedIn hier en website hier).

Op de hoogte blijven? 

Download hier onze eBooks en nieuwsbrieven.